تاب آوری ظرفیت برگذشتن از دشواری پایدارُ سرسختانه و ترمیم خویشتن
است
این ظرفیت انسان می تواند باعث شود تا او پیروزمندانه
از رویدادهای ناگوار بگذرد و علیرغم قرار گرفتن د معرض تنش های
شدید شایستگی اجتماعی تحصیلی و شغلی او ارتقاء یابد .
تاب آوری نوعی ویژگی است که از فردی به فرد دیگر متفاوت است و
می تواند به مرور زمان رشد کند یا کاهش یابد
و براساس خوداصلاح گری فکری و عملی انسان ، در روند آزمون و خطا ی زندگی
شکل می گیرد .
ویژگی های افراد تاب آور
۱ . شایستگی اجتماعی :
* پاسخگو بودن
* انعطاف پذیری داشتن
* همدلی / دلسوزی
* مهارتهای اجتماعی
* شوخی
۲ . مهارتهای حل مسئله :
* وجدان منتقد و خلاق
* برنامه ریزی
* انعطاف پذیری
* تخیل
* سرشار از منابع / ابتکار
۳ . آینده جویی :
* علایق خاص
* جهت گیری هدفمندانه
* معنویت / ایمان
* انتظارات سالم
* آرمانهای تحصیلی
* پشتکار
* امیدواری و خوش بینی
* آینده سازی
* معنا مندی
* انگیزه مندی
۴ . خودگردانی :
* خودکارآمدی / ارزشمندی
* کنترل بر محیط ( احساس تسلط )
* خود انضباطی
* توانایی مستقل شدن
* پایداری
ویژگی های محیط های تاب آور ( خانواده ُ مدرسه و اجتماع )
۱ . انتظارات مثبت
* ارائه راهنمایی و ساختار
* چالش طلبی حمایت گرانه
* انگیزش
* باورهای مثبت
* شناسایی نقاط مثبت
* ترسیم افق و آینده ای درخشان
۲. پیوندهای مهربانانه
* حمایت بی چشمداشت
* دلسوزی
* شنیدن و درک کردن / گفتن و درک شدن
* باور مندی
* اعتماد و ایمنی
۳ . مشارکت معنامند ( فرصت مهارت رسمیت )
* پذیرش و گنجایش فرد
* مسئولیت دهی
* فرصتهایی برای مشارکت
* فرصت هایی برای رقابت اجتماعی و حل مسئله
شش گام برای آفرینش و تقویت تاب آوری
الف ) گامهای کاهش اثرات عوامل خطر
۱. افزایش پیوند جویی : به معنای افزایش روابط با
افراد دیگر و یا هرگونه فعالیتی در این باره . پژوهش ها نشان
می دهد کودکانی که دارای پیوندهای مثبت با دیگران هستند
کمتر دچار رفتارهای پر خطر می شوند .
۲. آفرینش مرزبندی آشکار و پیوسته : انتظارات ما از افراد
عمدتا" متوجه داوری درباره رفتارهای پرخطر آنهاست که
بهتر است به طور مداوم شفاف گشته و منتقل شوند .
۳ . آموزش مهارتهای زندگی
ب ) گامهای تاب آفرینی : این راهبردها بیشتر ویژگی های
محیطی هستند .
۴ . فراهم سازی مهربانی و حمایت گری
۵ . داشتن توقعات و انتظارات بالا
۶ . فراهم سازی فرصتهایی برای مشارکت معنامند
۳ نکته مهم درباره تاب آوری :
۱. تاب آوری فقط داشتن فهرستی از ویژگی ها نیست .
یک فرایند است که در زندگی واقعی تاب آفرینی نام دارد .
۲ . همه انسانها دارای توانایی ذاتی برای تاب آوری هستند.
اما رفتار تاب آورانه رفتاری اکتسابی و یادگیرانه است .
۳ . برخی از ویژگی ها ی تاب آوری درونی است و انسان آن را دارد
یا می تواند به دست بیاورد اما بعضی دیگر فقط با پرورش آنان در
محیطی تاب آفرین ( مانند خانه و مدرسه ) به دست می آید .