روان پرستار

برای ثبت و ضبط تجارب بیست ساله کار با بیماران بخش روان

روان پرستار

برای ثبت و ضبط تجارب بیست ساله کار با بیماران بخش روان

مفهوم سردی و گرمی در طب سنتی

اصطلاح سردی و گرمی میان مردم رایج است؛ از دیدگاه طب سنتی غذاهای انرژی زا مانند عسل گرم است و غذاهایی مانند ماست که بدن را دچار رخوت و سستی می‌کند غذاهای با طبع سرد گفته می‌شود.
به گزارش جهان به نقل از تسنیم، مزاج شناسی از مهمترین اصول درمان در طب سنتی است؛ وقتی گفته می‌شود "فردی که گرم مزاج یا سرد مزاج است" دقیقاً چه مفهومی دارد؟ وقتی به فردی توصیه می‌شود که "زیاد خیار نخور سردی می‌کنی" چه مفهومی دارد ؟ یا "بیماری سرد یا گرم" چه معنایی پیدا می‌کند؟

 
از دیدگاه طب مزاجی یا سنتی بدن انسان از 4 عنصر اصلی خاک, آب, آتش و باد تشکیل شده است که این 4 عنصر در تمامی خلقت وجود دارد و تمامی طبیعت بی جان, گیاهان و جانوران از این 4 عنصر تشکیل شدند و وقتی انسانی گیاه یا گوشت حیوانی را مصرف می‌کند در معده و روده هضم می‌شود و به کبد می‌رود و در آنجا نیز این 4 خلط ساخته می‌شود که سودا, آب, صفرا و دم نامیده می‌شوند.


 
این 4 خلط نیز ویژگی‌های 4 عنصر اصلی را دارند, خاک "سرد و خشک" و سودا نیز "سرد و خشک " است. آب "سرد و تر" و  بلغم نیز "سرد و تر" است. آتش "گرم و خشک" و صفرا نیز "گرم و خشک" است. باد "گرم و تر" و دم نیز " گرم و تر" است.

 
هرچه نسبت یکی از این مواد در بدن بیشتر باشد, طبیعت یا به اصطلاح مزاج او متمایل به کیفیات آن ماده می‌شود، مثلا عنصر آتشین در فردی بیشتر باشد "مزاج" یعنی "هیکل, ساختار بدن و رفتار" او آتشین یعنی " گرم و خشک" خواهد شد.

 
طبیعت خاک سرد و خشک است و به قول ابن سینا "وجود خاک یا عنصر زمین در نظام هستی موجب ثبات و نگهداری اشکال و بدن‌هاست؛ عنصر خاکی مانع فروپاشی اجسام می‌شود".

 


به عبارت دیگر خشکی باعث می‌شود که اجسام در یک حالت خاص قرار بگیرند و موجب پایدار شدن شکل اجسام در افراد است. عنصر سودا در کبد ساخته می‌شود که در ساخت و ساز بافت‌هایی مانند استخوان‌ها ایفای نقش می‌کند.

 
استخوان‌ها که موجب پایداری جسم انسان هستند اگر نبودند قد و قامت و زیبایی فعلی صورت وجود نداشت.

 
در مقابل "خشکی" عامل ثبات قیافه و ثبات ساختار یا آناتومی است، "آب" موجب روان بودن و آسان شدن است. در حقیقت وجود آب در شکل دادن و شکل پذیری و انعطاف و نرمی بدن بسیار دخیل است.

 
نرمی و انعطاف پذیری بدن در عین آنکه زیبایی خود را دارد موجب ترکیب شدن, ایجاد فعل و انفعلات شیمیایی نیز می‌شود.

 
زیبایی و طراوت بدن و پوست انسان‌ها و نرمی حرکت با میزان عنصر آب او در ارتباط است.

 
از جانب دیگر "هوا" عنصری است که موجب سبکی و تخلخل است. عنصر هوا موجب سهولت حرکت بدن می‌شود.

 
"آتش" از سبک ترین عنصرهاست و بر فراز تمام عناصر قرار می‌گیرد. تمامی واکنش‌های داخل بدن و به اصطلاح طب سنتی " پختگی موادی که وارد بدن می‌شود و یا از آن خارج می‌شود" به وسیله آتش صورت می‌پذیرد.

 
آتش عامل نفوذ هوا بین اجزاء و ابزار اصلی فعل و انفعالاتی است که در بدن انجام می‌شود. در ترکیب اجزا هنگامی که آتش در کنار سایر عناصر قرار می‌گیرد سردی آب و خاک تعدیل می‌کند و امکان ترکیب آنها را فراهم می‌کند.

 
آتش به علت خصوصیت گرما, موجب خشکی یا تخفیف است؛ پس اگر گرمای بدن را بالا ببریم, خصوصیت خشکی آن افزایش پیدا می‌کند و از طرف دیگر آتش موجب "لطافت" و سردی موجب "کثافت یا جمع شدگی" است. این موضوع در بدن ما نیز صدق می‌کند، با افزایش حرارت لطافت پوست بیشتر و با سردی کمتر می‌شود.

راه های داشتن ذهنی باز و آرام در این دنیای آشفته

جمله‌هایی مثل «اعصاب ندارم!»، «دپرس شدم!»، «حال و حوصله خودمم ندارم!» و… دیگر آنقدر تکراری شده که شاید مفهوم واقعی و عمیق آ‌نها کمتر به نظر می‌آید.

اما حقیقت این است که حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد جمعیت دنیا را آدم‌های افسرده تشکیل می‌دهند و  این آمار در شرایط مختلف کشورها، مثل زلزله، جنگ، تغییرات اقتصادی و اجتماعی و… بالاتر هم می رود. گفته می‌شود می‌شود  نزدیک به ۳۴ درصد تهرانی‌ها دچار این بیماری هستند. هرچند که آمار مربوط به بیماری‌های روانی وافسردگی در سطح جامعه ایران، حدود ۲۱ تا ۲۵ درصد است اما این مقدار اصلا کم نیست و بهتر است تا اوضاع وخیم‌تر از این نشده، همگی فکری به حال روان‌های پریشان مان کنیم!
۱- اول از همه اینکه به خودتان احترام بگذارید، با خود مهربان باشید و کمتر از خود ایراد بگیرید!
۲- برای علائق تان وقت بگذارید و برای رسیدن به آرزوهایتان نقشه بکشید.
۳- جدول حل کردن، باغبانی و ورزش را در برنامه روزانه‌تان قرار دهید.
۴- نواختن یک آلت موسیقی یا یک زبان خارجی را یاد بگیرید.
۵- مواظب سلامت جسمی تان باشید که سلامت روان تان را تا حد زیادی تامین می‌کند.

۶- غذاهای مغذی و مقوی میل کنید.
۷- سیگار و قلیان را ترک کنید؛ شما می‌توانید!
۸- آب زیاد بنوشید.
۹- باز هم ورزش کنید که افسردگی و استرس را تاحدبسیار زیادی کاهش می‌دهد.
۱۰- به اندازه کافی بخوابید؛ کمبود خواب میزان افسردگی را افزایش می‌دهد.
۱۱- دوستان خوب دوروبرتان جمع کنید! افرادی‌که روابط قوی‌خانوادگی و اجتماعی دارند، در کل سالم‌تر از افرادی هستند که روابط چندان قرص و محکمی ندارند.
۱۲- دوستان جدید پیدا کنید و در گروه‌های حمایتی مختلف (مثلا حمایت از بیماران، حمایت از مادران و… ) عضو شوید.
۱۳- بخشی از وقت و انرژی خود را صرف کمک به  دیگران کنید. انجام کارهای خیرخواهانه حس بسیار خوبی به شما خواهد داد و فرصت آشنایی با افراد جدید را نصیب تان می‌کند.
۱۴- راه‌های کنترل استرس را یاد بگیرید. دوست داشته باشید یا نه، اضطراب بخشی از زندگی است و باید بتوانید در مواقع لازم کنترلش کنید. انجام تای‌چی، ورزش های مفرح، طبیعت‌گردی، بازی با حیوانات و… برای کاهش استرس مفید هستند.
۱۵- چند تکنیک یک دقیقه‌ای یاد بگیرید: هم‌زمان با فرو دادن نفس، عضله‌های بدن‌تان را از فرق سر تا نوک پا، بخش به بخش ۵ ثانیه منقبض کنید و بعد با بیرون دادن بازدم، عضلات را رها کنید؛ خواهید دید که استرس با بدن‌تان خداحافظی می‌کند!
۱۶- نفس عمیق بکشید: وقتی عصبی هستیم, با قسمت بالای ریه تنفس می کنیم. یک نفس کامل فرو دهید و ۳ ثانیه در شکم تان حبسش کنید. بعد همه آن را یکباره بیرون بدهید تا فشار روانی از بدنتان برداشته شود.
۱۷- واقع بین باشید و ببینید هدف حرفه ای و شخصی تان چیست. حالا قدم هایی را که برای دستیابی به آن باید برداریدو یادداشت کنید. لازم نیست برای آرزوهایتان سقفی قائل شوید؛ فقط رویا را با واقعیت اشتباه نگیرید.
۱۸- با اینکه پیروی از یک برنامه شخصی کارآمدتر است و احساس امنیت مان را هم تامین می کند؛ اما تغییر کوچکی در ریتم و سرعت انجام کار, می تواند یکنواختی و ملالت را از ما دور کند.
۱۹- مشکن ها و خواب آورهایتان را دور بریزید. گاهی افراد خود درمانی می کنند و از داروهای آرامبخش برای کاهش استرس کمک می گیرند اما در بسیاری موارد این داروها فقط مشکلات را بیشتر می کنند.
۲۰- ویتامین B12 بخورید؛ همه ویتامین ها مهم هستند اما کمبود شدید B12 منجر به افسردگی, اضطراب, پارانویا و بسیاری از مشکلات خطرناک دیگر می شود. پس با خوردن مرغ, تخم مرغ و لبنیات و مکمل ها, B12 بدنتان را میزان کنید.
۲۱- موسیقی هایی با ریتم ملایم و آرامبخش گوش کنید که انجام کار حین پخش قطعه های کلاسیک ذهن را آرام و استرس را کاهش می دهد.
۲۲- کمی روغن اسطوخودوس یا سنبل روی بالش تان بریزید تا خواب عمیق و با کیفیت را با تمام وجودتان حس کنید. این روغن حتی می تواند بی خوابی را درمان کند. حتی اگر نمی خواهید بالش تان بوی اسطوخودوس بدهد, یک فنجان چای اسطوخودوس قبل از خواب بنوشید.