اختلال شخصیت وسواسی، تفاوت‌هایی با
بیماری وسواس اجباری دارد ازجمله:
- طول مدت بیماری
- هنوز به‌طور کامل عادت نشده است.
- خود بیمار، بیمار بودنش را باور ندارد و تصور می‌کند که حق با اوست.
- در عملکردهای روزانه، اشکال زیادی ایجاد نشده و دیگران هم متوجه رفتار وسواس‌گونه نمی‌شوند.
- شدت عملکردهای وسواسی، ضعیف‌تر است اما میزان نظم و ترتیب، دست و پاگیر می‌باشد.
- بیمار، قابل تحمل است و نظم و ترتیب خوبی دارد.
- بیمار به دلیل آگاه‌نبودن از بیماری خود، به‌دنبال درمان نیست.
- بیمار، فرافکنی نموده و تصور می‌کند کار خودش، درست است و دیگران اشتباه می‌کنند.
- عوامل افسردگی، کمتر دیده می‌شود ولی فراوانی بیش‌تری در بین مردم دارد و پنهان و مرموز می‌باشد.
خصوصیات فرد دارای اختلال شخصیت وسواسی
- به‌طور معمول از انجام کارهای خود راضی نمی‌شود به‌طوری که از دیگران می‌خواهد تسلیم او شوند.
- توانایی محدودی در بیان و اظهار احساسات گرم و محبت‌آمیز، به‌خصوص نسبت به خانواده دارد. هم‌چنین از دادن هدیه یا پول یا حتی وقت صرف‌کردن برای دیگران، خودداری می‌کند.
- کمال‌گراست و همه‌چیز را در حد کمال می‌خواهد.
- بدون توجه به احساس دیگران، از آنان می‌خواهد تا روش او را اعمال کنند.
- برای انجام کارها، بسیار دقت صرف‌می‌کند تا جایی که وقتی برای استراحت و یا تفریح خودش باقی‌نمی‌ماند.
- دچار دودلی و بلاتکلیفی است زیرا از اشتباه‌کردن، بسیار هراس دارد.
- زمان بسیاری را صرف جزئیات، مقررات، لیست‌ها و برنامه‌ریزی‌ها می‌کند.
- کنترل‌کننده (خود و دیگران را زیاد کنترل می‌کند) و به‌طور معمول انعطاف‌ناپذیر است.
- در دورانداختن اشیاء بی‌ارزش و کهنه، ناتوان است.
دلایل بروز بیماری
- میل‌های نادرست و ناپاک: مانند میل به مرگ مادر به دلیل خشن و سخت‌گیر بودن، بداخلاق و تندخو بودن و رعایت بیش‌ازحد نظافت یا پاکیزگی که خود موجب احساس گناه می‌گردد و به‌دنبال آن، عناد و خودتنبیهی؛ یکی از تنبیه‌ها، این است که دچار وسواس شده است.
- مشکلات خانوادگی، شغلی و یا حتی بارداری و...
- جلب‌توجه اطرافیان
- اختلال بیوشیمی مغز (عدم تعادل سروتونین در مغز و یا التهاب مغز، جراحت‌های مغز و یا تومورهای مغزی) و اختلال در گیرنده‌های عصبی
- احساس بی‌کفایتی که به‌طور معمول در کنار یک مادر کمال‌طلب به بیمار القاء شده است.
- اختلال در روابط با دیگران، خانواده و یا محیط
- نبود ارتباط خوب با مادر
اختلال وسواس اجباری که اغلب با افسردگی و اضطراب نیز همراه است، خود موجب موارد زیر می‌شود:
کاهش اعتمادبه‌نفس و ایجاد اضطراب بیش‌تر، چاق شدن، بالا رفتن فشارخون، چربی‌خون، مشکلات تیروئید و درکل مشکلات هورمونی، کم‌خونی و...
بنابراین بیمار باید رفتارهای جرأت‌ورزی مانند ابراز صحیح خشم، اندوه، رنجش و نه‌گفتن را بیاموزد. او باید هم به خود و هم به نیازهای خود اهمیت دهد. درضمن باید بتواند نیازهایش را مطرح کند.
درمان از طریق مدیتیشن
مدیتیشن، یکی از روش‌های درمانی اختلال وسواس اجباری و اختلال شخصیت وسواسی، به‌شمار می‌رود که شامل مراحل زیر می‌باشد:
- انجام ورزش‌ها و نفس‌گیری، روزی یک‌بار
- مرحله‌ی ریلاکس کردن اندام‌ها
- گفتن ذکر با تمرکز بر روی وسط پیشانی دست‌کم 15بار به‌صورت کشیده و آرام (مرحله‌ی آلفا)
- تلقینات کلامی مثبت: «من از نظر روحی، روانی، ذهنی، عاطفی، فکری و جسمی، سالم هستم. تمام سلول‌ها، اعصاب، غدد، دستگاه‌ها و... بدن من در سلامت کامل و بر طبق اراده‌ی خداوند، به کار خود مشغول هستند» و...
- تصویرسازی: در این مرحله، خود را در مکانی در طبیعت مجسم کنید (با چشم‌های بسته). شما خود را در هرجای مثبت که تجسم کنید، از آن فضا، انرژی الهی می‌گیرید. ابتدا خود را بی‌حال و خسته و فرسوده از بیماری‌تان تجسم کنید، بعد این تصویر را کم‌کم دور کنید طوری‌که کوچک و کوچک‌تر شده و به یک نقطه تبدیل شود. حال یک تصویر روشن، زیبا و سرحال و پرارزش از خود را در بهترین شرایط روحی، جسمی، مادی یا معنوی تجسم کنید و این تصویر جدید را بر روی تصویر قبلی بیندازید و بزرگ و بزرگ‌تر کنید تا جایی که تمام ذهن شما را پرکند.
- مرحله‌ی فرستادن عشق: کودکی را در ذهن‌تان در آغوش بگیرید، حالت عشق نسبت به این کودک را در خود ایجاد کنید، سپس تمام این عشق و محبت را به تصویر ذهنی‌تان بدهید.
- مرحله‌ی انرژی الهی: پس از انجام مراحل قبلی، از انرژی الهی بخواهید که تصویر شما را نورانی و درخشان و شفایافته سازد. یک‌بار هم انرژی الهی را به خود بتابانید و خود را از آن پرکنید طوری‌که کاملاً سفیدرنگ شوید. (رنگ سفید، رنگ درمان و شفاست)
- مرحله‌ی شکرگزاری: حال با احساس شفای کامل در جسم و روح و ذهن و فکر و احساس و... خود، از خداوند منان به‌دلیل این شفایافتگی و تمام نعماتی که به شما ارزانی داشته، تشکر کنید.
- مرحله‌ی شمارش معکوس: از 5 تا یک بشمارید و کم‌کم چشم‌های خود را باز کنید. بدن خود را حرکت دهید تا کاملاً از آن آگاه گردید. پس از آن‌که احساس کردید در بیداری کامل هستید، بلند شوید.
لازم است مدیتیشن‌های روزانه به‌منظور درمان را روزی سه‌بار و هر بار به‌مدت 20دقیقه از مرحله‌ی ریلاکس کردن به بعد، انجام دهید.
مطمئن باشید که با هربار انجام مدیتیشن، مقداری از کار شفا انجام می‌پذیرد و شما خود به‌زودی شاهد آن خواهید بود.
ممکن است با شروع مدیتیشن، در ابتدا وسواس، اضطراب و یا افسردگی شما شدت یابد؛ کمی تحمل کنید، حداکثر یکی دو هفته مدارا کرده تا برون‌ریزی انجام شود و تمام فشارها و دردها و رنج‌هایی که در طول عمر خود به درون ریخته‌اید، خارج شوند.